Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
21.7°C26.3°C
2 BF 38%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
23 °C
20.6°C24.9°C
3 BF 38%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
19 °C
19.4°C24.3°C
2 BF 55%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.4°C21.6°C
2 BF 64%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
22 °C
21.9°C23.5°C
0 BF 37%
Financial Times / Η γερμανική δικαστική απειλή δεν μπορεί να περάσει αναπάντητη από την Ε.Ε.
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Financial Times / Η γερμανική δικαστική απειλή δεν μπορεί να περάσει αναπάντητη από την Ε.Ε.

Η απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Γερμανίας, την προηγούμενη εβδομάδα, η οποία αμφισβητεί τη νομιμότητα της αγοράς ομολόγων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, είναι τόσο κεφαλαιώδους σημασίας για την ενότητα της Ε.Ε. ώστε δεν μπορεί να περάσει χωρίς αντιδράσεις.

Το δικαστήριο της Καρλσρούης έκρινε ουσιαστικά άκυρη μια απόφαση στην οποία είχε καταλήξει το 2018 το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, ανώτατο νομικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μια απόφαση βάσει της οποίας οι αγορές ομολόγων κρίνονταν νόμιμες. Οι Γερμανοί δικαστές είπαν όμως ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δεν εξέτασε την αναλογικότητα της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και επομένως έδρασε ultra vires ή πέρα από τη δικαιοδοσία του.

Οι Γερμανοί δικαστές επέλεξαν να αγνοήσουν συμβατικές υποχρεώσεις, οι οποίες υπογραμμίζουν ότι μόνον το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο μπορεί να κρίνει εάν ένα όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει παραβιάσει την ευρωπαϊκή νομοθεσία.

Διακήρυξη θεσμικής ανεξαρτησίας

Η απόφασή τους ισοδυναμεί με μονομερή διακήρυξη θεσμικής ανεξαρτησίας από τη νομική τάξη της Ε.Ε. Ορισμένοι την έχουν ήδη συγκρίνει με την ακύρωση της ομοσπονδιακής νομοθεσίας από την πολιτεία της Νότιας Καρολίνας, που προηγήθηκε του αμερικανικού εμφυλίου πολέμου.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μια κοινότητα δικαίου. Αποτελεί αξιοσημείωτο επίτευγμα. Η ενοποίηση δημιούργησε ευρωπαϊκά δικαιώματα και υποχρεώσεις που μπορούν να εφαρμοστούν από εθνικά και ευρωπαϊκά δικαστήρια. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο υπάρχει για να διασφαλίζει ότι η νομοθεσία εφαρμόζεται ομοιόμορφα.

Το γερμανικό δικαστήριο έψαχνε για καυγά εδώ και περίπου τρεις δεκαετίες, χτίζοντας σταδιακά το επιχείρημα ότι έχει το δικαίωμα να αστυνομεύει τα όρια μεταξύ ευρωπαϊκής και εθνικής δικαιοδοσίας. Η εκρηκτική του απόφαση για την υπόθεση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας θέτει σε κίνδυνο ολόκληρο το νομικό οικοδόμημα της Ε.Ε. Και γι' αυτό μόνο τον λόγο αξίζει να κινηθούν διαδικασίες παραβίασης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Αυτό που καθιστά την απόφαση του δικαστηρίου της Καρλσρούης ιδιαίτερα επικίνδυνη είναι η ενθάρρυνση που παρέχει σε χώρες που αναζητούν τρόπους να αγνοήσουν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο προκειμένου να υπονομεύσουν δημοκρατικούς ελέγχους και ισορροπίες του κράτους δικαίου.

Η κυβέρνηση της Πολωνίας έσπευσε να επικροτήσει τη γερμανική απόφαση. Η Βαρσοβία έχει ήδη χάσει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δύο υποθέσεις για τις προσπάθειές της να θέσει υπό έλεγχο τον δικαστικό κλάδο της χώρας. Τώρα προσπαθεί να χρησιμοποιήσει νέους κανόνες για να τοποθετήσει έναν αχυράνθρωπο ως επικεφαλής του ανωτάτου δικαστηρίου της χώρας.

Διακυβεύεται η αξιοπιστία της Κομισιόν

Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο προστάτης των ευρωπαϊκών συνθηκών, θα μπορούσε να κινηθεί εναντίον της Βαρσοβίας αν δεν αναλάβει προηγουμένως δράση κατά του Βερολίνου. Θα έπρεπε να κινήσει διαδικασίες παραβίασης εις βάρος και των δύο. Διακυβεύεται η αξιοπιστία της, όπως και της ίδιας της Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, της Γερμανίδας προέδρου της.

Δεν υπάρχουν καθαρές λύσεις σε αυτό το δικαστικό κομφούζιο. Η ανεξαρτησία των δικαστηρίων και των κεντρικών τραπεζών τις καθιστά δύσκολο στόχο πιέσεων. Το δικαστήριο της Καρλσρούης εξέτασε προσφυγές κατά της αγοράς ομολόγων με τη δικαιολογία ότι προστατεύσει τα δημοκρατικά δικαιώματα των προσφυγόντων. Είναι μάλλον μια ελαστική ερμηνεία αλλά η δικαιοδοσία του προστατεύεται αποτελεσματικά από το γερμανικό σύνταγμα.

Η καλύτερη δυνατή έκβαση θα ήταν η γερμανική κεντρική τράπεζα να δικαιολογήσει επαρκώς στο δικαστήριο της Καρλσρούης την αναγκαιότητα του προγράμματος για την αγορά ομολόγων που εφάρμοζε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προτού ξεσπάσει η πανδημία.

Να ξεχαστεί...

Η γερμανική απόφαση θα μπορούσε τότε να περάσει στη λήθη ως μια δικαστική παρεκτροπή. Είναι όμως αμφίβολο ότι τα πράγματα θα εξελιχθούν τόσο ομαλά. Η Bundesbank δεν ήταν ποτέ ενθουσιώδης υποστηρικτής της ποσοτικής χαλάρωσης. Το δικαστήριο ενδέχεται να αρνηθεί τα επιχειρήματα που θα ακουστούν. Οι επικριτές της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας θα επιδιώξουν σχεδόν αναμφίβολα μια δικαστική διαδικασία.

Όμως και το να κινηθεί διαδικασία παραβίασης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει τα δικά του μειονεκτήματα. Θα πρέπει να ασκηθεί εις βάρος της γερμανικής κυβέρνησης, παρότι το Βερολίνο υποστήριξε σε γενικές γραμμές το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.

Θα μπορούσε να αναμοχλεύσει τα ευρωσκεπτικιστικά αισθήματα στη Γερμανία. Και το χειρότερο: Θα οδηγούσε ενδεχομένως σε μια ακόμη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου που το δικαστήριο της Καρλσρούης θα αρνείτο να αποδεχτεί.

Παρ' όλ' αυτά, είναι απαραίτητο να κινηθεί διαδικασία παραβίασης. Θα είναι μια μακρά διαδικασία αλλά και μια ευκαιρία για διάλογο μεταξύ Ε.Ε. και Βερολίνου. Σε τελική ανάλυση, η γερμανική πολιτική ηγεσία θα πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της για το πρόβλημα και να αναζητήσει λύση. Ακόμη και αν αυτό σημαίνει, μακροπρόθεσμα, αλλαγές στον νομικό πυρήνα των ευρωπαϊκών συνθηκών.

Στηρίξτε την έγκυρη και μαχητική ενημέρωση. Στηρίξτε την Αυγή. Μπείτε στο syndromes.avgi.gr και αποκτήστε ηλεκτρονική συνδρομή στο 50% της τιμής. 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL