Live τώρα    
21°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
18.2°C21.8°C
2 BF 49%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
19 °C
17.0°C20.3°C
2 BF 68%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
16.0°C16.6°C
4 BF 68%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
19 °C
17.1°C19.1°C
5 BF 37%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
17.1°C17.1°C
2 BF 56%
Κορωνοϊός / Κορωνοϊός; Οι σκηνές που δεν βλέπουμε στις ταινίες
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Κορωνοϊός / Κορωνοϊός; Οι σκηνές που δεν βλέπουμε στις ταινίες

Στις φουτουριστικές ταινίες δυστοπίας συνήθως βλέπουμε τους ήρωές μας να παλεύουν για επιβίωση σε έναν πλανήτη αφιλόξενο. Σε μερικές περιπτώσεις γίνεται αναφορά στην κατάσταση προ της καταστροφής. Σπάνια όμως μια ταινία -σε αντίθεση με τα βιβλία- επικεντρώνει στο πρώτο διάστημα, στη μετάβαση, στην κατάρρευση της παλιάς κανονικότητας, στο πέρασμα στην έκτακτη κατάσταση για την αντιμετώπιση της κρίσης και στην εγκαθίδρυση μιας εντελώς νέας πραγματικότητας.

Ο κόσμος μας ζει τους τελευταίους μήνες τις σκηνές της ταινίας που δεν προβάλλονται στους κινηματογράφους. Φυσικά η πραγματικότητα δεν είναι χολιγουντιανή παραγωγή, δεν έχει ειδικά εφέ και οι απώλειες δεν αφορούν κομπάρσους, αλλά ανθρώπους. Η εξέλιξη της πανδημίας είναι μια εξίσωση με πολλές άγνωστες μεταβλητές, ωστόσο τα δεδομένα από την Κίνα, όπου άρχισαν όλα, αλλά και τα μηνύματα από την επιστημονική κοινότητα έχουν αρκετές αισιόδοξες νότες.

Μια απόκοσμη νεκρική πομπή

Το δίχως άλλο η κατάσταση που βιώνουμε στον... ανεπτυγμένο και προστατευμένο από τέτοιες συνθήκες «δυτικό κόσμο» είναι πρωτόγνωρη. Ο αόρατος εχθρός, όπως αρέσκονται να τον χαρακτηρίζουν οι ηγέτες, έχει γίνει η αφορμή για την εφαρμογή ενός βιοπολιτικού πειράματος σχεδόν παγκόσμιας κλίμακας.

Μέτρα περιορισμού και απαγορεύσεις που δεν έχουν απαντηθεί σε περίοδο ειρήνης, ιδίως στη μετανεωτερικότητα, γίνονται αποδεκτά αδιαμαρτύρητα ακριβώς εξαιτίας της ασύμμετρης απειλής ονόματι Covid-19, που δεν αφορά μια κοινωνική ομάδα, μια γεωγραφική επικράτεια, αλλά όλους και παντού.

Στις πρώτες σκηνές της ταινίας, όπου γυρίζεται σε πραγματικό χρόνο η ρηγμάτωση των οικονομικών και κοινωνικών σχέσεων υπό το βάρος της κατάστασης εξαίρεσης, έχουν ήδη φωτιστεί πτυχές ενός δυστοπικού σεναρίου.

Αναμφισβήτητα η πιο δυνατή και ταυτόχρονα εφιαλτική εικόνα αυτής της κρίσης έρχεται από το Μπέργκαμο. Τα στρατιωτικά καμιόνια φορτωμένα φέρετρα και η δραματική νεκρική πομπή μαζί με τον απόκοσμο ήχο των σειρήνων σε εναλλαγή με το πένθιμο χτύπημα των καμπανών θα στοιχειώσουν την Ιστορία.

Ένα «γαλήνιο τέλος»

Τι γίνεται όταν η πανδημία συναντιέται με τον κυνισμό της εξουσίας και τη νεοφιλελεύθερη ορθοδοξία, για την οποία, αν κάτι προέχει, είναι οι αγορές και η οικονομία, με τη δημόσια Υγεία να μπαίνει στο ζύγι;

Μπορεί ο ανεκδιήγητος Μπόρις Τζόνσον να μετατοπίζεται τις τελευταίες ημέρες -πιθανότατα με μεγάλη καθυστέρηση- από τη λογική της “ανοσίας αγέλης”, όμως ήταν ο ίδιος που λίγες ημέρες πριν συζητούσε εισηγήσεις να αφήσει τους ηλικιωμένους να πεθάνουν για το κοινωνικό καλό. Έγραφε λοιπόν την προηγούμενη Κυριακή, μεταξύ άλλων, ο Robert Dingwall, κοινωνιολόγος και σύμβουλος της βρετανικής κυβέρνησης:

«Υπάρχει όμως και ένα ερώτημα που πρέπει να τεθεί πρώτο: Ποιος λέει πως είναι επιθυμητό να αποτραπεί ο κάθε θάνατος ανεξάρτητα από το κόστος; Δική μου εντύπωση είναι πως οι πιο ηχηρές φωνές προς αυτή την κατεύθυνση προέρχονται από νέους ή μέσης ηλικίας ανθρώπους που δεν έχουν ακόμη αποδεχτεί το γεγονός ότι ο θάνατος αποτελεί φυσιολογικό μέρος της ζωής».

«Συμβαίνει σε όλους μας όταν έρθει η ώρα μας. Βεβαίως, κάθε σώφρον άτομο θα προτιμούσε να πεθάνει αργότερα παρά νωρίτερα, όμως οι άνθρωποι αυτοί θα πρέπει επίσης να λάβουν υπόψη ότι μερικούς θανάτους είναι ευκολότερο να τους αντέξει κανείς συγκριτικά με κάποιους άλλους» σημειώνει ο υποστηρικτής της «ανοσίας αγέλης».

Και συνεχίζει: «Δεν είναι τυχαίο ότι η πνευμονία περιγραφόταν παλαιότερα, τον καιρό πριν από τα αντιβιοτικά, σαν 'ο φίλος του ηλικιωμένου'. Αντίθετα με το πώς παρουσιάστηκε το θέμα από ορισμένα ΜΜΕ, κανείς δεν υποστηρίζει πως οποιοδήποτε γηραιό άτομο θα πρέπει να εγκαταλειφθεί να πεθάνει χωρίς επαγγελματική νοσηλεία.

Ωστόσο θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι πολλοί αδύναμοι γέροντες θα μπορούσαν να δουν τη λοίμωξη του Covid-19 σαν ένα σχετικά γαλήνιο τέλος, σε σύγκριση, για παράδειγμα, με το να παραμείνουν για πολλά χρόνια σε άνοια ή σε σύγκριση με μερικούς καρκίνους. Η πρόταση να ενθαρρύνει η κυβέρνηση τη συζήτηση επ' αυτού του ζητήματος μέσα στις οικογένειες δεν αποτελεί ένα σχέδιο εξόντωσης των ηλικιωμένων, αλλά ένα σχέδιο σεβασμού της αυτονομίας τους και του δικαιώματός τους να είναι οι ίδιοι που θα λάβουν τέτοιες αποφάσεις και όχι κάποιοι άλλοι για λογαριασμό τους».

Η νεοφιλελεύθερη ορθοδοξία βλάπτει την υγεία

Για τον καπιταλισμό, ιδίως κατά την επικράτηση του ακραίου νεοφιλελευθερισμού και της μονεταριστικής ιδεοληψίας, η υγεία αποτέλεσε ακόμα ένα πεδίο κερδοφορίας για το κεφάλαιο, με τους προϋπολογισμούς να διαχειρίζονται τα δημόσια συστήματα Υγείας υπολογίζοντας κόστος και όφελος.

Οι αντιστάσεις των λαών και οι βαθιές ρίζες του κοινωνικού κράτους στην Ευρώπη δεν επέτρεψαν την απόλυτη ιδιωτικοποίηση του συστήματος Υγείας. Οι κυβερνήσεις στη Μ. Βρετανία έβαλαν στο στόχαστρο το δημόσιο σύστημα Υγείας οδηγώντας στην πλήρη απαξίωση και τη διάλυσή του προκειμένου να διευκολυνθεί η επέμβαση των ιδιωτικών συμφερόντων. Μέι και Τζόνσον πρωταγωνίστησαν σε αυτή την υπόθεση, με το Brexit όμως να συσκοτίζει αυτή τη μεθόδευση.

Και να που σήμερα, μπροστά σε μια ανυπολόγιστη υγειονομική κρίση, το NHS δεν μπορεί να σηκώσει το βάρος της πανδημίας. Ακόμα πιο τραγική είναι η κατάσταση στις ΗΠΑ, όπου η πρόσβαση στο σύστημα Υγείας είναι ένα ακριβό προνόμιο για λίγους. Μένει να φανεί εάν η έγκριση της έκτακτης κρατικής χρηματοδότησης θα αποδώσει καρπούς.

Όταν η εξαίρεση βαφτίζεται κανονικότητα

Η στροφή στο δημόσιο σύστημα Υγείας και η ανάγκη κρατικών παρεμβάσεων συνιστά μια κατάρρευση των νεοφιλελεύθερων εμμονών, αφού το... αόρατο χέρι της αγοράς ψάχνει στα δύσκολα να ακουμπήσει το κράτος. Έγινε και το 2008 με τον πακτωλό δημόσιου χρήματος για την διάσωση των τραπεζών.

Ο κόσμος μας δίνει μια κρίσιμη μάχη που δεν είναι άλλη από το ξεπέρασμα της πανδημίας και την προστασία του πληθυσμού. Η εξέλιξη σε δυστοπία ή όχι όμως εξαρτάται από την αντιμετώπιση των προκλήσεων της επόμενης ημέρας. Για το κοινωνικό κράτος, για την εργασία, τα δικαιώματα, τις ελευθερίες, τη δημοκρατία. Από το εάν, τελικά, η κατάσταση εξαίρεσης θα μετατραπεί σε νέα κανονικότητα.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL