Ένα - ένα ξεκλειδώνουν τα μυστικά του νέου κορωνοϊού οι επιστήμονες κάνοντας τα τελευταία εικοσιτετράωρα καίριες ανακαλύψεις που ανοίγουν τον δρόμο για ανάπτυξη θεραπειών και παρασκευή εμβολίου. Την ίδια ώρα, όμως, οι επιδημιολόγοι εκτιμούν την πορεία των πραγμάτων με βάση τα δικά τους δεδομένα και προειδοποιούν ότι πιθανώς θα χρειαστούν δύο χρόνια για να ολοκληρώσει τον κύκλο της η πανδημία του Covid-19.
Πολλά πάντως θα εξαρτηθούν από την ταχύτητα με την οποία θα αναπτυχθεί το εμβόλιο κατά του ιού, εξηγούν οι επιστήμονες. Όπως είναι γνωστό, το Ινστιτούτο Έρευνας Υγείας Kaiser Permanente Washington (KPWHRI) στο Σιάτλ των ΗΠΑ άρχισε προχθές τις δοκιμές σε ανθρώπους του πρώτου εμβολίου κατά του νέου κορωνοϊού, που αναπτύχθηκε σε συνεργασία με την εταιρεία βιοτεχνολογίας Moderna.
Συνολικά τριάντα πέντε εταιρείες και ερευνητικά ινστιτούτα σε όλο τον κόσμο έχουν επιδοθεί σ’ έναν αγώνα δρόμου για την ανάπτυξη εμβολίου, απ’ τον οποίο βέβαια δεν λείπουν και οι... τρικλοποδιές.
Έτσι, μετά την προσπάθεια του Τραμπ να εξασφαλίσει αποκλειστικά για τις ΗΠΑ το εμβόλιο που παρασκευάζει η γερμανική βιοφαρμακευτική εταιρεία CureVac έναντι αδρής αμοιβής, εξοργίζοντας την κυβέρνηση του Βερολίνου, με τη σειρά της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κινήθηκε γρήγορα και πρόσφερε χθες 80 εκατομμύρια ευρώ ως άμεση «οικονομική υποστήριξη» στην εν λόγω εταιρεία.
Τα σενάρια
Ασχέτως του χρονοδιαγράμματος για την ανάπτυξη του εμβολίου, που περιλαμβάνει ένα διάστημα τουλάχιστον μεταξύ 8 και 15 μηνών, οι επιστήμονες κάνουν τις προβλέψεις τους για την πορεία της εξάπλωσης του Covid-19 με βάση τους τρέχοντες ρυθμούς διασποράς του ιού και τα ισχύοντα επιδημιολογικά μοντέλα.
Έτσι, σύμφωνα με τον Λόταρ Βίλερ, επικεφαλής της γερμανικής υπηρεσίας δημόσιας υγείας, η πανδημία του νέου κορωνοϊού είναι πιθανό να χρειαστεί περίπου δύο χρόνια μέχρι να διαγράψει τον φυσικό «κύκλο» της. Με βάση αυτήν την πρόβλεψη, τελικά, περίπου το 60% με 70% του παγκόσμιου πληθυσμού θα μολυνθεί, θα αναρρώσει και θα αποκτήσει αντισώματα, ωστόσο δεν μπορεί να προβλεφθεί το τελικό ποσοστό θνησιμότητας.
Σε κάθε περίπτωση το πόσο γρήγορα θα κλείσει αυτός ο «κύκλος» θα εξαρτηθεί από τον χρόνο που θα χρειαστεί για να αναπτυχθεί και να παραχθεί το εμβόλιο σε μαζική κλίμακα.
Με το σενάριο αυτό φαίνεται να συμφωνεί και ο αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς της Βαλτιμόρης, εκτιμώντας ότι ο ιός θα μολύνει τελικά το 40% έως 70% του παγκόσμιου πληθυσμού κατά το τρέχον πρώτο κύμα εξάπλωσής του. Με βάση το χειρότερο σενάριο, αυτό μπορεί να συμβεί μέσα στους επόμενους έξι ως δώδεκα μήνες.
Αν ωστόσο η εξάπλωση καθυστερήσει, είτε με περιοριστικά μέτρα είτε με ένα εμβόλιο, μπορεί να χρειαστεί αρκετά χρόνια για να μολύνει μεγάλες περιοχές του πλανήτη. Ο διακεκριμένος επιστήμονας προβλέπει ότι ο ιός SARS - Cov-2 πιθανότατα ήρθε για να μείνει. Αλλά όσο θα αυξάνεται ο αριθμός αυτών που έχουν μολυνθεί και αναρρώσει τόσο η νόσος θα εξασθενεί.
Σύμφωνα με τον Λέσλερ «οι επιδημίες είναι σαν τις φωτιές. Όταν υπάρχουν άφθονα καύσιμα, καίνε ανεξέλεγκτα, όταν όμως τα καύσιμα εξαντληθούν, απλώς σιγοκαίνε». Το «καύσιμο» στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι το πόσο ευάλωτος είναι ο πληθυσμός στον παθογόνο μικροοργανισμό.
Τα απανωτά κύματα μίας επιδημίας που παρέχουν ολική ή μερική ανοσία σε ολοένα μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού σταδιακά μειώνουν την ισχύ της λοίμωξης μειώνοντας τον κίνδυνο ακόμη και για όσους δεν έχουν νοσήσει.
Όπως επισημαίνει ο Αμερικανός επιστήμονας, οι «εδραιωμένες» ασθένειες συμπεριφέρονται πολύ διαφορετικά από τους νέους πανδημικούς ιούς. Κυρίως, όταν μια νόσος «παλιώνει», αλλάζει και η ηλικιακή κατανομή των λοιμώξεων.
Σήμερα οι περισσότεροι θάνατοι από τον Covid-19 αφορούν σχεδόν αποκλειστικά ηλικιωμένους. Παρ’ όλο που ένας εβδομηντάχρονος έχει την ίδια πιθανότητα με έναν επτάχρονο να μολυνθεί, ο πρώτος έχει πολύ μεγαλύτερη πιθανότητα να πεθάνει. Περίπου το 80% των θανάτων από Covid-19 συμβαίνουν σε άτομα άνω των 60 ετών, ενώ μόλις ένας στους χίλιους σε κάτω των 20 ετών.
Στο μεταξύ τα νεότερα από το μέτωπο της αποκρυπτογράφησης της «ταυτότητας» του αόρατου εχθρού είναι ευχάριστα και ελπιδοφόρα. Αυστραλοί ερευνητές ανακοίνωσαν χθες ότι «χαρτογράφησαν» πλήρως τον τρόπο με τον οποίο το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά στην εισβολή του κορωνοϊού «ξεκλειδώνοντας» πολύτιμη γνώση που μπορεί να βοηθήσει για να κερδηθεί η μάχη εναντίον του.
Συγκεκριμένα ερευνητές στο Peter Doherty Institute for Infection and Immunity, εξετάζοντας τα αποτελέσματα των αιματολογικών εξετάσεων μιας γυναίκας περίπου 40 ετών, από τις πρώτες ασθενείς του νέου κορωνοϊού στην Αυστραλία, η οποία παρουσίασε ήπια προς μέτρια συμπτώματα και νοσηλεύθηκε, ανακάλυψαν ότι το ανοσοποιητικό σύστημα των ανθρώπων αντιμετωπίζει τον SARS - Cov-2 με τον ίδιο τρόπο που συνήθως αντιμετωπίζει τη γρίπη.
Καθώς παρακολουθούσαν το ανοσοποιητικό σύστημα της ασθενούς, οι ερευνητές μπόρεσαν να προβλέψουν το αν θα αναρρώσει και πότε ακριβώς, κάτι που όντως συνέβη. Οι επιστήμονες εντόπισαν συγκεκριμένους «δείκτες» στο ανοσοποιητικό σύστημα που μπορούν να «προβλέψουν» με ακρίβεια ποιοι ασθενείς είναι πιθανόν να έχουν ήπια συμπτώματα και ποιοι κινδυνεύουν να πεθάνουν.
Τα ευρήματα αυτά μπορούν να δώσουν απαντήσεις στο καίριο ερώτημα για ποιο λόγο κάποιοι ασθενείς αναρρώνουν από τον ιό, ενώ άλλοι αναπτύσσουν σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα. Ο Αυστραλός υπουργός Υγείας Γκρεγκ Χαντ χαρακτήρισε τα αποτελέσματα της έρευνας «σημαντική εξέλιξη» που μπορεί να επιταχύνει την ανάπτυξη εμβολίου και θεραπευτικών σκευασμάτων για την καταπολέμηση του ιού.
Στην αποκρυπτογράφηση των μυστικών του SARS - Cov-2 συγκαταλέγεται σαφώς και η τελευταία διαπίστωση ότι η χρήση ορισμένων αντιφλεγμονωδών φαρμάκων καθιστά πιο επιθετική και βαριά τη μόλυνση από τον ιό. Πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στην ιατρική επιθεώρηση «The Lancet» υποδεικνύει την πιθανή συμβολή ενός ενζύμου στον μηχανισμό της προσβολής του οργανισμού από τον κορωνοϊό, αλλά η παραγωγή του ενζύμου αυτού αυξάνεται με τη λήψη αντιφλεγμονωδών ουσιών.
Ερωτηθείς σχετικά με τη μελέτη ο εκπρόσωπος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) Κρίστιαν Λιντμάγερ υπογράμμισε πως οι ειδικοί του Οργανισμού "αξιολογούν τη μελέτη" προτού αποφανθούν για οτιδήποτε, συμβούλεψε ωστόσο τους ασθενείς να λαμβάνουν περισσότερο παρακεταμόλη παρά αντιφλεγμονώδη. «Είναι πολύ σημαντικό αυτό" τόνισε χαρακτηριστικά.
