Όλοι περίμεναν εδώ και εβδομάδες την παρουσίαση της μεταναστευτικής πολιτικής που θα έδινε το στίγμα της μετά Brexit εποχής και θα αποκαθιστούσε τον "έλεγχο των συνόρων", σύμφωνα με τις εξαγγελίες του Μπόρις Τζόνσον. Τα νέα μέτρα ανακοινώθηκαν τελικά χθες προκαλώντας σοκ σε εκατοντάδες χιλιάδες ξένους εργαζόμενους και σπέρνοντας ανησυχία σε βιομηχανία και συνδικάτα.
Ήταν αναμενόμενο ότι στόχος της συντηρητικής κυβέρνησης θα ήταν ο περιορισμός των μεταναστευτικών ροών. Κανείς δεν περίμενε όμως μια μεταναστευτική πολιτική που να θυμίζει περισσότερο αναγγελία προσλήψεων από κάποια επιχείρηση.
Έτσι, με βάση το σχέδιο του βρετανικού υπουργείου Εσωτερικών, για να εξασφαλίσει κανείς στο εξής άδεια εργασίας στο Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να διαθέτει συγκεκριμένες δεξιότητες, να μιλά αγγλικά και να έχει στα χέρια του πρόταση σταθερής απασχόλησης με κατώτερο ετήσιο μισθό 25.600 στερλινών (30.820 ευρώ).
Απέλαση για τον "Πολωνό υδραυλικό"...
Στην ουσία, πρόκειται για την εισαγωγή του "δρακόντιου" αυστραλιανού μοντέλου στη Βρετανία. Οι ανειδίκευτοι εργάτες κόβονται στα σύνορα, με την εξαίρεση όσων έχουν την τύχη να εργάζονται σε κλάδους όπου παρατηρούνται ελλείψεις δυναμικού. Κλειστός είναι ο δρόμος και για ελεύθερους επαγγελματίες από ξένες χώρες, τους διάσημους πια "Πολωνούς υδραυλικούς", που αποτέλεσαν το βασικό υλικό της πρώτης ξενοφοβικής καμπάνιας του Brexit.
Από την άλλη, το επίπεδο διπλώματος που απαιτείται χαμηλώνει στο απολυτήριο Λυκείου προκειμένου να υπάρχει "μεγαλύτερη ευελιξία". Tο δικαίωμα ελεύθερης διέλευσης ισχύει στο εξής μόνο για καλλιτέχνες, διασκεδαστές, αθλητές και μουσικούς.
Το σχέδιο καλεί τους Βρετανούς εργοδότες να απεξαρτηθούν από τη "φτηνή εργατική δύναμη" από την Ευρώπη και να στραφούν στην κατάρτιση του προσωπικού τους και την ανάπτυξη αυτοματοποιημένης τεχνολογίας.
"Θα ανταποκριθούμε στις προτεραιότητες των πολιτών εισάγοντας ένα νέο σύστημα μοριοδότησης, που θα οδηγήσει σε μείωση του αριθμού των μεταναστών", παρουσίασε το σχέδιο η υπουργός Εσωτερικών Πρίτι Πάτελ, χαιρετίζοντας μια "ιστορική στιγμή", η οποία "βάζει τέλος στην ελεύθερη μετακίνηση".
Σημείωσε επίσης ότι το νέο σύστημα ανταποκρίνεται στο "σαφές μήνυμα" που έστειλε ο βρετανικός λαός στο δημοψήφισμα του 2016 για το Brexit και στις βουλευτικές εκλογές του Δεκεμβρίου. Όπως υπολογίζει το υπουργείο της, συνέχισε, το 70% του σημερινού ευρωπαϊκού εργατικού δυναμικού, χαμηλής ειδίκευσης, δεν ανταποκρίνεται στις νέες απαιτήσεις και αυτό θα "συμβάλει στη μείωση του αριθμού (των μεταναστών) στο μέλλον".
Όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά στο σχέδιο, το Ηνωμένο Βασίλειο θα έχει στο εξής "τον πλήρη έλεγχο για το ποιος εισέρχεται στη χώρα....για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες". Οι ξένοι εργαζόμενοι από κοινοτικές και μη κοινοτικές χώρες θα αντιμετωπίζονται με τα ίδια κριτήρια και η προτεραιότητα θα δίνεται σε εκείνους "με τις μεγαλύτερες δεξιότητες και ταλέντα", όπως επιστήμονες, μηχανικούς και πανεπιστημιακούς.
Αρνητικές αντιδράσεις από παντού
Το Εργατικό Κόμμα έκρινε ότι ένα "εχθρικό περιβάλλον" θα καταστήσει δύσκολη την προσέλκυση ξένων εργαζομένων επισημαίνοντας παράλληλα ότι ορισμένοι κλάδοι της οικονομίας εξαρτώνται από το ξένο εργατικό δυναμικό.
"Είναι ένα σύστημα που επιβάλλει ένα κατώτατο όριο μισθού, το οποίο θα χρειαστεί έναν αριθμό εξαιρέσεων (...) και το οποίο θα το κάνει ανούσιο", σημείωσε η εκπρόσωπός του, Ντάιαν Άμποτ. Περισσότερο επιθετικό, το σκοτσέζικο SNP χαρακτήρισε το σχέδιο "γελοίο και επικίνδυνο".
Οι αντιδράσεις της βρετανικής βιομηχανίας και εμπορίου ήταν εξίσου αρνητικές. Εκπρόσωποι των βιομηχάνων προειδοποίησαν μάλιστα ότι οι αλλαγές θα έχουν ολέθριες συνέπειες για τη βιομηχανία τροφίμων, που βασίζεται σε εργαζόμενους από χώρες της Ε.Ε. για να εφοδιάζει τα ράφια των σουπερμάρκετ.
"Οι δουλειές που η κυβέρνηση θεωρεί ότι δεν απαιτούν σημαντικές δεξιότητες είναι ζωτικές για την ευημερία και την ανάπτυξη της βιομηχανίας. Τα μέτρα απειλούν να αποκλείσουν ανθρώπους τις υπηρεσίες των οποίων έχουμε ανάγκη" σημείωσε ο Τομ Χάντλι, διευθυντής της Συνομοσπονδίας Προσλήψεων και Απασχόλησης.
Από την πλευρά της, η Κέιτ Νίκολς, εκπρόσωπος της συνομοσπονδίας των ξενοδόχων, τόνισε ότι "ο αποκλεισμός των ανειδίκευτων θα έχει καταστροφικές συνέπειες για τον τομέα", συνέπειες που προέβλεψε ότι θα γίνουν ορατές μέχρι το τέλος του έτους.
Αρνητικές ήταν όμως και οι αντιδράσεις πολλών εργατικών συνδικάτων. Η Κριστίνα Μακένια, αναπληρώτρια γενική γραμματέας του Unison, έκανε λόγο για ένα σχέδιο "που προμηνύει την καταστροφή του νοσηλευτικού τομέα".
Σημειώνεται ότι τα μέτρα δεν αφορούν τους περίπου 3,2 εκατομμύρια πολίτες της Ε.Ε. που ζήτησαν άδεια να παραμείνουν στο Ηνωμένο Βασίλειο πριν από την πραγματοποίηση του Brexit. Οι φοιτητικές βίζες θα στηρίζονται επίσης στη μοριοδότηση και θα είναι ανοιχτές "για τα ταλέντα από όλον τον κόσμο", υπό τον όρο ότι οι ενδιαφερόμενοι θα έχουν πρόταση από ένα βρετανικό εκπαιδευτικό ίδρυμα, ότι θα μιλούν αγγλικά και ότι θα μπορούν να συντηρούν τον εαυτό τους.
Οι πολίτες της Ε.Ε. και άλλων χωρών που έχουν συμφωνίες με τη Βρετανία δεν θα χρειάζονται βίζα για την διαμονή τους στη χώρα για μια περίοδο έως και έξι μηνών. Το νέο σύστημα μοριοδότησης θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου του 2021, όταν ολοκληρωθεί η περίοδος μετάβασης, η οποία άρχισε μετά την έξοδο της Βρετανίας από την Ε.Ε. στις 31 Ιανουαρίου.
