Έχει να κάνει κυρίως με τους στόχους και τις επιδιώξεις των εντολέων τους. Πόσο μάλλον όταν αυτοί προέρχονται από ισχυρούς παίκτες της διεθνούς σκηνής που εδώ και δεκαετίες «συνυπάρχουν» μόνον ως ψυχροπολεμικοί αντίπαλοι παρά τις όποιες κατά καιρούς άτολμες ή σκοπούμενες προσεγγίσεις τους.
Το όνομα Ρόμπερτ Λέβινσον είναι άγνωστο στο ευρύ κοινό. Τις τελευταίες ημέρες ακούστηκε πάλι και η ιστορία ξανάρθε στην επικαιρότητα. Είναι ο πρωταγωνιστής μιας υπόθεσης εξαφάνισης που θα μπορούσε κάλλιστα να είναι το θέμα ενός μπεστ-σέλερ κατασκοπικού μυθιστορήματος. Πρώην πράκτορας του FBI, και την εποχή της εξαφάνισής του εντολοδόχoς της CIA, τα ίχνη του Λέβινσον χάθηκαν αιφνιδίως τον Μάρτιο του 2007, ενώ βρισκόταν σε «μη εξουσιοδοτημένη» αποστολή στο νησί Κις του Ιράν.
Στο site του FBI εμφανίζεται ως «απαχθείς» αλλά ήταν ήδη γνωστό από το 2010 ότι είχε συλληφθεί και κρατούνταν από τις ιρανικές αρχές. Οι τελευταίες φωτογραφίες που δόθηκαν στην οικογένειά του, στις οποίες εμφανιζόταν με μακριά γένια και πορτοκαλί φόρμα κρατώντας ένα πλακάτ που έγραφε «αυτό είναι το αποτέλεσμα τριάντα χρόνων υπηρεσίας για τις ΗΠΑ», χρονολογούνται από το 2011. Έκτοτε δεν υπήρξε καμία πληροφορία για την τύχη του.
Την περασμένη εβδομάδα ωστόσο, σε υπόμνημά τους προς τα Ηνωμένα Έθνη, οι αρχές του Ιράν γνωστοποίησαν για πρώτη φορά ότι ο Ρόμπερτ Λέβινσον είναι «υπόδικος» και ότι η εκδίκαση της υπόθεσής του βρίσκεται «σε εξέλιξη» ενώπιον του «επαναστατικού δικαστηρίου». Ήταν οι μοναδικές πληροφορίες που δόθηκαν. Καμία άλλη αναφορά για τον χρόνο ή τις συνθήκες υπό τις οποίες διεξάγεται η δίκη δεν έγινε. Σημειωτέον ότι κατά κανόνα στο επαναστατικό δικαστήριο εκδικάζονται υποθέσεις κατασκοπείας, λαθρεμπορίου, βλασφημίας και στάσης κατά του καθεστώτος.
Η παραδοχή εκ μέρους του Ιράν ότι δικάζει τον Αμερικανό πράκτορα έρχεται λίγο μετά την αναγγελία της κυβέρνησης Τραμπ ότι προσφέρει 20 εκατομμύρια δολάρια σε όποιον δώσει πληροφορίες για την τύχη του. Τα χρήματα αυτά προστέθηκαν στα 5 εκατομμύρια που είχε ανακοινώσει προηγουμένως ότι δίνει το FBI για τον ίδιο λόγο. Το θέμα Λέβινσον ανακινείται από την Ουάσιγκτον τη στιγμή που η ίδια κλιμακώνει την αντιπαράθεσή της με την Τεχεράνη αφού έχει ήδη τορπιλίσει την πολυμερή πυρηνική συμφωνία του 2015.
Σοβαρή υπόθεση
Σε κάθε περίπτωση, η ιστορία έχει ένα πολύ «μπερδεμένο» μπαγκράουντ. Ο Λέβινσον εξαφανίστηκε από το νησί Κις τον Μάρτιο του 2007. Επί χρόνια οι Αμερικανοί αξιωματούχοι ισχυρίζονταν πως ο πράκτορας του FBI στον οποίο πίστωναν παράτολμες επιχειρήσεις κατά Ιταλών και Ρώσων μαφιόζων, βρισκόταν σε «επαγγελματικό ταξίδι» στο Ιράν για λογαριασμό ιδιωτικής εταιρείας. Τον Δεκέμβριο του 2013 το πρακτορείο Associated Press αποκάλυψε ότι στην πραγματικότητα ο εξαφανισθείς βρίσκονταν σε αποστολή της CIA για λογαριασμό «αναλυτών» της, οι οποίοι όμως δεν διέθεταν εξουσιοδότηση για διεξαγωγή επιχειρήσεων κατασκοπείας.
Η οικογένεια του Λέβινσον πήρε 2,5 εκατομμύρια δολάρια από τη CIA για να αποσύρει την αγωγή που είχε καταθέσει εναντίον της και ενείχε τον κίνδυνο να αποκαλύψει λεπτομέρειες της αποστολής. Εκτός αυτού, η υπηρεσία απέλυσε τρεις βετεράνους «αναλυτές» της και επέβαλε πειθαρχικά μέτρα σε άλλους επτά. Ο τρόπο αντίδρασής της μαρτυρεί πολύ σοβαρή υπόθεση. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο τελευταίος άνθρωπος με τον οποίο συναντήθηκε ο Λέβινσον, την προηγούμενη της εξαφάνισής του, ήταν ο Νταούντ Σαλαχουντίν, ένας Αμερικανός φυγάς που ζει στο Ιράν και καταζητείται στις ΗΠΑ για τη δολοφονία ενός Ιρανού διπλωμάτη στο Μέριλαντ, το 1980.
Οι αναφορές των ιρανικών αρχών για την τύχη του Λέβινσον ήταν αντιφατικές όλα αυτά τα χρόνια. Μόλις τον Φεβρουάριο είχαν ζητήσει από τις υπηρεσίες των Ηνωμένων Εθνών να κλείσουν την έρευνα που διεξήγαν ύστερα από αίτημα της οικογένειάς του καθώς, κατά τον ισχυρισμό τους, «οι ενάγοντες δεν παρουσίασαν καμία απόδειξη για την παρουσία του προαναφερθέντος ατόμου στα κέντρα κράτησης του Ιράν». Το 2016, η οικογένεια προσέφυγε εκ νέου στη «Ομάδα Εργασίας του ΟΗΕ για τις Αναγκαστικές ή Ακούσιες Εξαφανίσεις» και προς έκπληξή τους οι ιρανικές αρχές απάντησαν αυτή την φορά ότι ο Λέβινσον είναι κρατούμενος και ότι η δίκη του βρίσκεται σε εξέλιξη.
Κορυφαία στελέχη της κυβέρνησης Τραμπ, όπως ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο, εξακολουθούν να μιλούν για «αθώους Αμερικανούς που κρατούνται όμηροι από το Ιράν» ανάγοντας την υπόθεση Λέβινσον σε ζήτημα ύψιστης πρωτεραιότητας. «Το καθεστώς του Ιράν πρέπει να απελευθερώσει όλους τους αγνοούμενους και άδικα κρατούμενους Αμερικανούς, συμπεριλαμβανομένου του Ρόμπερτ Λέβινσον. Δεν θα ησυχάσουμε μέχρι να επανενωθούν με τις οικογένειές τους», τόνισε χαρακτηριστικά ο αρχηγός του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, σε δηλώσεις του στην “Washington Post”.
