Live τώρα    
23°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
23 °C
21.3°C24.2°C
3 BF 38%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.3°C24.7°C
4 BF 37%
ΠΑΤΡΑ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.0°C23.8°C
2 BF 58%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
19 °C
18.6°C21.0°C
2 BF 75%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
22 °C
21.9°C23.4°C
3 BF 35%
Καθαρός αέρας; Άπιαστο όνειρο
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Καθαρός αέρας; Άπιαστο όνειρο

Ο ατμοσφαιρικός αέρας είναι ένας «αόρατος» παράγοντας του περιβαλλοντικού οικοσυστήματος. Συχνά τα επίπεδα μόλυνσής του παραβλέπονται και δεν θεωρούνται άμεση απειλή. Αλλά το ότι είναι «αόρατος» δεν σημαίνει ότι δεν είναι ορατές οι επιπτώσεις της επιδείνωσης της ποιότητάς του, και μάλιστα σε μαζική κλίμακα.

Τα στοιχεία είναι αμείλικτα: Η κακή ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα προκάλεσε περίπου 400.000 πρόωρους θανάτους στην Ευρώπη το 2016. Η δυσάρεστη είδηση δεν τελειώνει εδώ: Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, σχεδόν κάθε ευρωπαϊκή πόλη σήμερα εκτίθεται σε επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης πάνω απ’ τα ανώτατα επιτρεπτά όρια. «Η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι ο πιο σοβαρός περιβαλλοντικός κίνδυνος για την υγεία του ανθρώπου» προειδοποιεί ο οργανισμός.

Ο συντάκτης της τελευταίας σχετικής έκθεσης Αλμπέρτο Γκονθάλεθ Ορτίθ σημειώνει πως, αν και τα επίπεδα των επικίνδυνων αιωρούμενων μικροσωματιδίων στις ευρωπαϊκές πόλεις περιορίζονται, η μείωσή τους δεν τόσο γρήγορη όσο θα έπρεπε. "Δεν έχουμε φτάσει ακόμα στα προτεινόμενα από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος επίπεδα, και σαφώς είμαστε ακόμα πολύ μακριά από εκείνα που προβλέπει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ)" ομολογεί.

Η νομοθεσία της Ε.Ε. απαιτεί σήμερα από τις κυβερνήσεις των χωρών - μελών να καταγράφουν τα επίπεδα μιας σειράς ρύπων στις αστικές περιοχές, συμπεριλαμβανομένων του όζοντος και των αιωρούμενων μικροσωματιδίων, και να προχωρούν στη λήψη μέτρων όταν αυτά ξεπεράσουν τα «όρια ασφαλείας». Ωστόσο, αυτό το μοντέλο δεν είναι πια λειτουργικό. Και αυτό διότι ο δραστικός περιορισμός της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στις πόλεις απαιτεί διαφορετική προσέγγιση.

Σε μια κομβικής σημασίας απόφασή του το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αποφάσισε τον περασμένο Ιούνιο την λήψη μέτρων ακόμα κι αν ξεπεραστούν στιγμιαία τα επίπεδα ρύπανσης σε ένα σημείο και όχι η μέση τιμή σε μια ολόκληρη αστική περιοχή. Υπ’ αυτήν την προσέγγιση, οι αρχές θα πρέπει να προχωρούν στην επιβολή περιορισμών αμέσως αν τα επίπεδα μικροσωματιδίων σε έναν σταθμό μέτρησης ξεπεράσουν το επίπεδο συναγερμού.

Πάνω από τα όρια

Τον Ιούλιο η Κομισιόν παρέπεμψε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο την Ισπανία και τη Βουλγαρία κατηγορώντας τες ότι δεν προστατεύουν τους πολίτες τους από την ατμοσφαιρική ρύπανση. Το 2017, τα 16 από τα 28 κράτη - μέλη ανέφεραν τουλάχιστον μία περίπτωση υψηλότερων επιπέδων διοξειδίου του αζώτου από την επιτρεπτή ετήσια μέση συγκέντρωση με βάση την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Στον κατάλογο περιλαμβάνονταν χώρες όπως η Γαλλία, το Βέλγιο, η Ολλανδία, η Ισπανία, η Γερμανία και η Βρετανία.

Ιατρικές μελέτες έχουν συσχετίσει την έκθεση σε αιωρούμενα μικροσωματίδια με πρόωρο θάνατο από καρδιακές και πνευμονικές παθήσεις. Τα μικροσωματίδια με διάμετρο μικρότερη των 2,5 μικρόν (χιλιοστών του χιλιοστού) εκπέμπονται στον αέρα από διάφορες ανθρωπογενείς ή φυσικές δραστηριότητες (π.χ. καύση υδρογονανθράκων, εκπομπές καυσαερίων, δασικές πυρκαγιές, εκρήξεις ηφαιστείων) ή σχηματίζονται όταν αέρια και σωματίδια αλληλεπιδρούν μεταξύ τους στην ατμόσφαιρα.

Για παράδειγμα, το διοξείδιο του θείου που εκπέμπεται από τους θερμικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής αντιδρά με το οξυγόνο και τα σταγονίδια νερού της ατμόσφαιρας σχηματίζοντας μικροσωματίδια θειικού οξέος. Τα αιωρούμενα μικροσωματίδια προκαλούν ή επιδεινώνουν χρόνιες νόσους όπως το άσθμα και η βρογχίτιδα, ενώ είναι γνωστό ότι μπορούν να οδηγήσουν σε καρδιακή προσβολή.

Λόγω του εξαιρετικά μικρού μεγέθους τους, που τα καθιστά ανιχνεύσιμα μόνον από ηλεκτρονικό μικροσκόπιο, είναι ικανά να εισχωρήσουν στον οργανισμό από τη μύτη και τον λαιμό και να διεισδύσουν βαθιά στους πνεύμονες. Κάποια μπορούν να εισέλθουν ακόμη και στο κυκλοφορικό σύστημα.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL