Live τώρα    
20°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
18.2°C22.0°C
1 BF 47%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
18 °C
14.7°C21.2°C
2 BF 57%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
16.0°C19.4°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
18.8°C21.5°C
1 BF 61%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
14.9°C18.4°C
2 BF 63%
Ίντιος εναντίον ΔΝΤ
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Ίντιος εναντίον ΔΝΤ

Συνθήματα στο Κίτο, πρωτεύουσα του Εκουαδόρ: "Όχι στα μέτρα", "όχι στο ΔΝΤ"

Οι αυτόχθονες διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στο ρεύμα της αλλαγής το οποίο γνώρισε η Νότια Αμερική στις αρχές του 21ου αιώνα. Σήμερα βγαίνουν πάλι δυναμικά στο προσκήνιο για να υπερασπιστούν τις κοινωνικές κατακτήσεις που απειλεί η προσπάθεια παλινόρθωσης του νεοφιλελευθερισμού στην περιοχή.

Η εξέγερση που πυροδότησε ένα ακόμη "πακέτο" δρακόντειων μέτρων λιτότητας καθ' υπαγόρευση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ανάγκασε στα μέσα της προηγούμενης εβδομάδας τον Πρόεδρο της χώρας Λένιν Μορένο να εγκαταλείψει εσπευσμένα την πρωτεύουσα Κίτο και να μεταφέρει την έδρα της κυβέρνησής του στην παραλιακή πόλη Γκουαγιακίλ.

Ήταν μια πρωτοφανής υποχώρηση ακόμη και σε μια χώρα συνηθισμένη μέχρι τώρα στην αστάθεια και τις παραιτήσεις Προέδρων έπειτα από παρατεταμένη κοινωνική αναταραχή. Το 1997 ήταν ο Αμπντάλα Μπουκαράμ, το 2000 ο Τζαμίλ Μαχουάντ και το 2005 ο Λούσιο Γκουτιέρες. Όλοι τους εγκατέλειψαν σε μια νύχτα το προεδρικό μέγαρο υπό την πίεση οργισμένων λαϊκών κινητοποιήσεων.

Ο Λένιν Μορένο θα μπορούσε να γίνει ο τέταρτος στη σειρά. Παρότι ανέλαβε τα ηνία της διακυβέρνησης σε μια από τις πιο ομαλές περιόδους στην ιστορία της χώρας, κατόρθωσε με μια στροφή 180 μοιρών να αποξενωθεί πλήρως από την πολιτική κληρονομιά της Alianza Pais και της προεδρίας του Ραφαέλ Κορέα, τον οποίο υπηρέτησε ως αντιπρόεδρος προτού τον διαδεχτεί στην εξουσία.

Επαναλαμβάνοντας μια εξουθενωτικά γνώριμη παράσταση, έκρινε πως τα όποια κοινωνικά μέτρα της προηγούμενης κυβέρνησης είχαν "υπερχρεώσει" τη χώρα "πέρα από κάθε ανεκτό όριο". Στράφηκε επομένως προς τον σωτήρα των απανταχού δανειστών και σύναψε με το ΔΝΤ συμφωνία για νέο δάνειο, ύψους 4,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Οι όροι του δανείου ήταν ακόμη πιο γνώριμοι και εξουθενωτικοί: περικοπές δημόσιων δαπανών, μειώσεις μισθών και συντάξεων, μεγαλύτερη απορρύθμιση της αγοράς εργασίας.

Οι επιδοτήσεις στα καύσιμα

Η σταγόνα, όμως, που έκανε το ποτήρι να ξεχειλίσει ήταν η απαίτηση -που φυσικά έγινε δεκτή χωρίς αντιρρήσεις από την κυβέρνηση Μορένο- για την απάλειψη των κρατικών επιδοτήσεων στα καύσιμα. Η εφαρμογή του μέτρου την 1η Οκτωβρίου έφερε αμέσως τον υπερδιπλασιασμό της τιμής των καυσίμων και προκάλεσε αλυσιδωτές αυξήσεις σε τιμές βασικών αγαθών.

Η ένταση με την οποία ξέσπασε η λαϊκή οργή, οι ογκώδεις διαδηλώσεις, η γενική απεργία και οι ολονύκτιες οδομαχίες με τις αστυνομικές δυνάμεις δεν στάθηκαν ικανά να μεταπείσουν τον Μορένο. Ο Πρόεδρος του Εκουαδόρ υποσχέθηκε ότι δεν πρόκειται να υποχωρήσει μπροστά σε "βάνδαλους" και "ταραχοποιούς". Ακολουθώντας το παράδειγμα κάθε δεξιού Λατινοαμερικανού ηγέτη τα τελευταία χρόνια ανακάλυψε πίσω από τις κινητοποιήσεις προσπάθεια αποσταθεροποίησής του από τη Βενεζουέλα του Νίκολας Μαδούρο.

Ο προσωπάρχης του, Χουάν Σεμπαστιάν Ρολντάν, ήταν λίγο περισσότερο ειλικρινής. "Αυτό που συμβαίνει και αυτό που θα μπορούσε να συμβεί είναι αποκλειστική ευθύνη των ιθαγενών ηγετών, που έχουν χάσει τον έλεγχο της κατάστασης" δήλωσε. Ποιος όμως δείχνει σήμερα να χάνει τον έλεγχο της κατάστασης;

Μέχρι την Τετάρτη οι διαδηλώσεις που διοργάνωναν η Συνομοσπονδία Ιθαγενών Λαών (CONAIE) και η εργατική συνομοσπονδία FUT είχαν ουσιαστικά διώξει την κυβέρνηση από το Κίτο. Και πώς θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά; Οι απεργίες είχαν παραλύσει μέχρι τότε την οικονομική ζωή της χώρας, οι καταλήψεις στους δρόμους είχαν μπλοκάρει τις μετακινήσεις, κυβερνητικά κτήρια είχαν καταληφθεί και δεκάδες στρατιώτες και αστυνομικοί είχαν "συλληφθεί" από διαδηλωτές προτού απελευθερωθούν.

Το υπουργείο Ενέργειας δεν δίστασε να παραδεχτεί ότι τρεις πετρελαιοπηγές της κρατικής PetroAmazonas είχαν "καταληφθεί από ανθρώπους που δεν συνδέονται με τη λειτουργία τους", μια εξέλιξη που μείωσε την εθνική παραγωγή πετρελαίου κατά 31%. Οι οργανώσεις των ιθαγενών μαζί με εκείνες των εργατών και των φοιτητών συνέχιζαν την ίδια ώρα τις καθημερινές διαδηλώσεις τους με αίτημα την ανάκληση των μέτρων και, έπειτα από ένα σημείο, την παραίτηση του Μορένο.

Κατάσταση έκτακτης ανάγκης

Η κυβερνητική απάντηση πήρε τη μορφή μέτρων "κατάστασης πολιορκίας". Την αναστολή μιας σειράς συνταγματικών ελευθεριών διαδέχτηκε η ανάπτυξη ισχυρών στρατιωτικών δυνάμεων στις πόλεις. Αν και το συνταγματικό δικαστήριο μείωσε τελικά τη διάρκεια του καθεστώτος έκτακτης ανάγκης από 60 σε 30 μέρες, οι δεκαήμερες κινητοποιήσεις έχουν αφήσει μέχρι τώρα πίσω τους τουλάχιστον έναν νεκρό, δεκάδες τραυματίες από πλαστικές σφαίρες, κλομπ και χημικά και περισσότερες από 570 συλλήψεις.

Με διαδοχικά τηλεοπτικά του διαγγέλματα ο Μορένο κατήγγειλε την ίδια ώρα ότι η Βενεζουέλα και ο προκάτοχός του Ραφαέλ Κορέα επιχειρούν "πραξικόπημα" εναντίον του "χρησιμοποιώντας ομάδες ιθαγενών που εκμεταλλεύονται τις κινητοποιήσεις για να λεηλατούν και να καταστρέφουν". Την κατηγορία απέρριψε ο Κορέα επισημαίνοντας πως μόνο οι πρόωρες εκλογές μπορούν να δώσουν διέξοδο στην κρίση.

"Δεν υπάρχει κανένα πραξικόπημα, αλλά σοβαρή κοινωνική αναταραχή... Οι συγκρούσεις στις δημοκρατίες επιλύονται στις κάλπες" τόνισε σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του που μεταδόθηκε μέσω κοινωνικών δικτύων του Ίντερνετ. Δεν θα μπορούσε να απευθυνθεί στον λαό του Εκουαδόρ από την τηλεόραση.

Ο Πρόεδρος του Ισημερινού από το 2007 έως το 2017 βρίσκεται σήμερα στο Βέλγιο. Καταζητείται στην πατρίδα του -η Interpol έχει απορρίψει το αίτημα του Εκουαδόρ για έκδοσή του- για την απαγωγή ενός πολιτικού του αντιπάλου στο διάστημα της προεδρίας του.

Για κάποιον περίεργο λόγο οι περισσότεροι Πρόεδροι που αντιστάθηκαν στην απόλυτη κυριαρχία των αγορών και στη συνέχεια απώλεσαν την εξουσία -ο Λούλα στη Βραζιλία, η Κριστίνα Φερνάντες στην Αργεντινή και ο Κορέα στον Ισημερινό- βρίσκονται σήμερα αντιμέτωποι με διώξεις. Θα μπορούσε να μιλήσει κανείς για το δικαστικό ισοδύναμο των "πακέτων διάσωσης" του ΔΝΤ.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL