Αποστασιοποιημένη και αμέτοχη, η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί εξ αποστάσεως και παθητικά να ξεδιπλώνεται η νέα στρατιωτική εισβολή της Τουρκίας στη βόρεια Συρία με στόχο τους Κούρδους, ενώ ο Ερντογάν μιλάει ανερυθρίαστα και προκλητικά για «ειρηνευτική επιχείρηση» που «θα προστατέψει την συριακή εδαφική ακεραιότητα και θα απελευθερώσει τις τοπικές κοινότητες από τους τρομοκράτες».
Οι ισχυροί παράγοντες της διεθνούς σκηνής, ανάμεσά τους η Ρωσία, η Γερμανία, η Γαλλία, περιορίστηκαν σε συστάσεις και παραινέσεις προς την Άγκυρα να μην κλιμακώσει τον πόλεμο αποφεύγοντας ξεκάθαρα και την παραμικρή νύξη στον εντελώς απρόκλητο χαρακτήρα της εισβολής. Σαφώς η Τουρκία δεν δέχθηκε οποιαδήποτε επιθετική ενέργεια απ’ τις περιοχές που ελέγχουν οι Κούρδοι, ούτε απειλήθηκε η εδαφική ακεραιότητά της, ούτε διακινδύνευσαν άμεσα συμφέροντά της, ούτε πολίτες της έπεσαν θύματα τρομοκρατικής ενέργειας. Η στοχοποίηση του κουρδικού στοιχείου της βόρειας Συρίας και της ντε φάκτο αυτονόμησής του, δεν αποτελεί παρά έκφραση του διαχρονικού στρατηγικού δόγματος της Άγκυρας να μην επιτρέψει να αναδυθεί καμία κουρδική οντότητα στα ανατολικά σύνορά της.
Αποστασιοποίηση με εξαίρεση την Ε.Ε.
Οι χθεσινές δηλώσεις μερικών εκ των κορυφαίων ηγετών και αξιωματούχων ήταν ενδεικτικές της αποστασιοποίσης του διεθνούς παράγοντα στην κλιμακούμενη τουρκική επιθετικότητα. Χαρακτηριστικά, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ ζήτησε από την Τουρκία να επιδείξει «αυτοσυγκράτηση», ενώ ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γιενς Στόλτενμπεργκ εξέφρασε την ελπίδα η τουρκική επιχείρηση να είναι «μετρημένη και αναλογική». Ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν κάλεσε τον Ερντογάν να σταθμίσει λεπτομερώς την κατάσταση και να μη βλάψει τις προσπάθειες για τη διευθέτηση της συριακής κρίσης. Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας εκτίμησε ότι η τουρκική στρατιωτική επιχείρηση θα οδηγήσει σε περαιτέρω αποσταθεροποίηση της περιοχής. Κατά παράδοση, λίγο πιο αυστηρή η στάση της Γαλλίας, που γνωστοποίησε πως μαζί με τη Βρετανία θα ζητήσουν τη σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Μόνες εξαιρέσεις στις γενικότερες χλιαρές αντιδράσεις, η Ε.Ε. που κάλεσε την Τουρκία να τερματίσει άμεσα τη στρατιωτική επιχείρησή της και προειδοποίησε με διακοπή της οικονομικής βοήθειας, και η δήλωση του Ρεπουμπλικανού βετεράνου γερουσιαστή Λίντσεϊ Γκρέιχαμ ότι το αμερικανικό Κογκρέσο θα κάνει τον Ερντογάν να πληρώσει «πολύ ακριβά» την επίθεσή του κατά των Κούρδων. Πρόκειται πάντως για μια δήλωση που αποτυπώνει το σχίσμα στην κορυφή της αμερικανικής ηγεσίας σε σχέση με τους συνεχείς τουρκικούς εκβιασμούς και τα παιχνίδια της Άγκυρας στον συριακό εμφύλιο.
Η εισβολή, που αναγγέλθηκε χθες από τον ίδιο τον Ερντογάν, αφού βέβαια πήρε έστω και έμμεσα το «ok» του Τραμπ, άρχισε με αεροπορικούς βομβαρδισμούς. Τουλάχιστον δύο πολίτες έχασαν τη ζωή τους και άλλοι δύο τραυματίστηκαν από τα τουρκικά αεροπορικά πλήγματα σε χωριό στα δυτικά περίχωρα του Ρας αλ Άιν, μιας περιοχής στα βόρεια σύνορα της Συρίας. Σύμφωνα με άλλες πηγές, οι νεκροί είναι επτά και οι τραυματίες δεκαέξι. Οι κουρδικές αρχές κάνουν έκκληση στις χώρες που μετέχουν στον συνασπισμό κατά του Ισλαμικού Κράτους να επέμβουν για να αποτρέψουν μια νέα ανθρωπιστική κρίση στην περιοχή.
Στροφή προς τη Δαμασκό;
Κατά τον κανόνα που λέει ότι «η φύση απεχθάνεται το κενό» -αλλά και τις προειδοποιητικές προβλέψεις Αμερικανών κοινοβουλευτικών προς τον Τραμπ- το κενό που αφήνουν πίσω τους οι αποχωρούντες Αμερικανοί στρατιώτες στη βόρεια Συρία πιθανόν να το καλύψουν λίαν συντόμως οι δυνάμεις του Άσαντ, αλλάζοντας σε μια τέτοια περίπτωση θεαματικά και άκρως δυσμενώς τα δεδομένα για τους τουρκικούς στρατιωτικούς σχεδιασμούς. Φυσικά, στην εικαζόμενη προσέγγιση Κούρδων - Δαμασκού καθοριστικό ρόλο αναμένεται να παίξει η Ρωσία και οι σχετικές δηλώσεις που έκανε χθες ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ κινούνται προς αυτήν την κατεύθυνση.
Ο Αλντάρ Χαλίλ, επικεφαλής του γραφείου Τύπου του κουρδικού συνασπισμού κομμάτων TEV-DEM που ασκεί τη διακυβέρνηση στη βόρεια Συρία, δήλωσε χθες πως οι Κούρδοι έχουν ήδη απευθυνθεί στον Άσαντ ζητώντας του την υποστήριξη των δυνάμεών του για να αποκρούσουν την τουρκική εισβολή. Όπως αποκάλυψε, το αίτημα αυτό διατυπώθηκε στους Ρώσους ελπίζοντας ότι με τη διαμεσολάβησή τους θα υπάρξει συμφωνία. Σύμφωνα με το κουρδικό ενημερωτικό δίκτυο Rudaw, την πληροφορία επιβεβαίωσε και ο Λαβρόφ λέγοντας πως «όλα τα ζητήματα πρέπει να διευθετηθούν μέσω του διαλόγου μεταξύ της κεντρικής κυβέρνησης της Δαμασκού και των εκπροσώπων των κουρδικών κοινοτήτων». «Ήρθαμε σε επαφή με την κουρδική κοινότητα και την κυβέρνηση της Συρίας και συνεχίζουμε να τους προτρέπουμε σε διάλογο ώστε να δοθεί ένα τέλος στα ζητήματα που ταλανίζουν την περιοχή, κυρίως στα θέματα ασφαλείας στα σύνορα Συρίας - Τουρκίας», τόνισε ο αρχηγός της ρωσικής διπλωματίας.
Αν και η προσπάθεια προσέγγισης Κούρδων - Άσαντ υπό τις ευλογίες της Μόσχας δεν είναι βέβαιο ότι θα ευοδωθεί, μια τέτοια εξέλιξη δεν είναι πάντως η μόνη που θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρό πονοκέφαλο στον Ερντογάν. Έτσι κι αλλιώς, η απόφασή του να εισβάλει στη Συρία είναι εξ αντικειμένου κίνηση υψηλού ρίσκου, τόσο σε στρατιωτικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο.
Κατά τον "Guardian", υπάρχουν πολλοί άγνωστοι στην εξίσωση της τελευταίας τουρκικής εισβολής στη βόρεια Συρία. Μέχρι που θα φτάσουν τα τουρκικά άρματα; Εναντίον ποιού εχθρού θα πολεμήσουν; Για πόσο καιρό η τουρκική οικονομία μπορεί να χρηματοδοτήσει μια τόσο ευρεία στρατιωτική επιχείρηση; Από την άλλη, υπάρχει το ερώτημα κατά πόσον η Τουρκία έχει την ικανότητα, πόσο μάλλον τη βούληση, να αντιπαρατεθεί ευθέως με το Ισλαμικό Κράτος ή να αναλάβει τον έλεγχο των στρατοπέδων κράτησης ισλαμιστών μαχητών που επί του παρόντος φρουρούνται από τις κουρδικές δυνάμεις. Παράλληλα, με δεδομένες τις παλινωδίες του Τραμπ και τις αιφνίδιες και αψυχολόγητες μεταστροφές του, ο Ερντογάν, όπως και κανείς άλλος, δεν έχει την παραμικρή ιδέα για το ποια θα είναι η θέση της Ουάσιγκτον στο προσεχές διάστημα όσον αφορά στην αμερικανική εμπλοκή στη Συρία και στη συμμαχία της με τους Κούρδους. Για τους λόγους αυτούς το ρίσκο του Ερντογάν είναι ιδιαίτερα μεγάλο και οι όποιοι σχεδιασμοί του, αμφίβολης επιτυχίας.
