«Η Πορτογαλία και κυρίως ο λαός μας σήμερα είναι πολύ διαφορετικοί σε σχέση με πριν από τέσσερα χρόνια, γιατί χάρις στους αγώνες της ριζοσπαστικής Αριστεράς στη Βουλή και στους δρόμους καταφέραμε να αποσπάσουμε από το Σοσιαλιστικό Κόμμα μέτρα που βελτίωσαν την οικονομική και κοινωνική κατάσταση. Βρισκόμαστε σε ένα διαρκή και σκληρό αγώνα για να αντιμετωπίσουμε τις νεοφιλελεύθερες πτυχές της πολιτικές του Σοσιαλιστικού Κόμματος, ενώ οι βιομήχανοι και οι ελίτ θέλουν να αποκτήσει απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή για να μην δέχεται πιέσεις από την Αριστερά», τόνισε στην «Αυγή» ο Ζόρζε Κόστα, ο βουλευτής και μέλος της Διεύθυνσης του Μπλόκο της Αριστεράς, ενόψει των εκλογών της 6ης Οκτωβρίου.
Η τελευταία δημοσκόπηση του TVI για το Jornal De Noticias και το TSF δίνει στο Σοσιαλιστικό Κόμμα (PS) το 36,4%, στο «Σοσιαλδημοκρατικό» - δεξιό PSD το 27%, με τον πρωθυπουργό Αντόνιο Κόστα να έχει ένα προβάδισμα σχεδόν 10 μονάδων έναντι του μεγαλύτερου αντιπάλου του, ενώ το Μπλόκο της Αριστεράς (ΒΕ) συνεχίζει να αποτελεί την τρίτη σε μέγεθος πολιτική δύναμη με το 10,6%. Ο συνασπισμός CDU, ανάμεσα στο Πορτογαλικό ΚΚ και τους Πράσινους, κυμαίνεται στο 6,9%, το δεξιό CDS-PP στο 4,4% και το κόμμα των φίλων των ζώων ΡΑΝ να κυμαίνεται στο 3%. Τα δύο δεξιά κόμματα PSD και CDS-ΡΡ είχαν κατεβεί μαζί στις εκλογές του 2015 και είχαν πάρει 38,6%, έχοντας εφαρμόσει την καταστροφική πολιτική του Μνημονίου και της Τρόικας. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα είχε πάρει 32,3%, αλλά σχημάτισε μονοκομματική κυβέρνηση μειοψηφίας με την εξωτερική στήριξη του Μπλόκο της Αριστεράς, που είχε πάρει 10,2%, και του Πορτογαλικού ΚΚ και των Πράσινων, που είχαν πάρει 8,2% με τον συνασπισμό CDU.
* Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι στις βουλευτικές εκλογές θα επαναλάβετε τα θετικά αποτελέσματα των ευρωεκλογών, με το Μπλόκο να κυμαίνεται πάνω από το 10%...
Υπάρχει μια αναγνώριση από τον κόσμο για τον ρόλο που είχε το Μπλόκο της Αριστεράς στην επίλυση της κρίσης από τον Οκτώβριο του 2015 που διώξαμε τη Δεξιά. Ο κόσμος το καταλαβαίνει και οι δημοσκοπήσεις το δείχνουν πάρα πολύ καλά και δεν αφορά μόνο το Μπλόκο. Η πλειοψηφία του κόσμου, όπως και η πλειοψηφία των ψηφοφόρων του Σοσιαλιστικού Κόμματος, δεν θέλουν την απόλυτη πλειοψηφία του Σοσιαλιστικού Κόμματος και προτιμούν αυτό να συνεχίσει να διαπραγματεύεται την κυβερνητική πολιτική με άλλες δυνάμεις και κυρίως με το Μπλόκο και το Πορτογαλικό ΚΚ.
Το γεγονός αυτό αποδεικνύει και τον θετικό ρόλο που είχαν τα κόμματα της ριζοσπαστικής Αριστεράς τα τελευταία χρόνια και μας δίνει θάρρος για να συνεχίσουμε μια ακόμη πιο πιεστική πολιτική διεκδικήσεων, πέρα από αυτά που κερδίσαμε τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Το Μπλόκο είχε μια πολύ σημαντική, νέα και ενδιαφέρουσα εμπειρία. Εάν δούμε τι έλεγε το Σοσιαλιστικό Κόμμα στο πρόγραμμά του το 2015, θα δούμε ότι ήταν το πιο δεξιό πρόγραμμα που είχε κατεβάσει μέχρι τότε, γιατί ήθελε την απελευθέρωση των απολύσεων, τη μείωση των εισφορών για τους εργοδότες, το πάγωμα των μισθών και των συντάξεων. Χάρις στο ρόλο του Μπλόκο και του ΠΚΚ και τις πιέσεις που ασκήσαμε, εφαρμόστηκε μια άλλη πολιτική στη χώρα μας. Τα δύο κόμματα της Αριστεράς βρισκόμαστε σε διαρκή αντιπαράθεση με το Σοσιαλιστικό Κόμμα, και κυρίως το Μπλόκο.
Μια αντιπαράθεση που διεξάγεται στο Κοινοβούλιο και στους δρόμους. Ο κόσμος συμμετέχει πολύ πιο μαζικά στις κινητοποιήσεις, και μάλιστα περισσότερο από την εποχή της τρόικας, γιατί έσπασε τον φόβο και βλέπει ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις και οι συνθήκες για να κατακτήσουμε δικαιώματα. Για τον λόγο αυτό είχαμε πολύ σημαντικές απεργίες σε πολλούς τομείς και με μεγάλη συμμετοχή. Ακόμη και σε τομείς που δεν είχαν κινηθεί ποτέ. Είναι σημαντικό ότι μειώθηκε το πρεκαριάτο κυρίως στον δημόσιο τομέα, γεγονός που ενθάρρυνε τους εργαζόμενους να διεκδικήσουν δικαιώματα και μια καλύτερη ζωή.
* Ποια ήταν τα μέτρα που βελτίωσαν τη ζωή του κόσμου και διασφάλισαν τη συναίνεση στην Αριστερά γιατί δεν υπήρξε μια ευθύγραμμη σχέση με τους Σοσιαλιστές, που ψήφισαν τη μεταρρύθμιση των εργασιακών και τη στήριξη των τραπεζών με τη Δεξιά;
Ακριβώς. Ο λαός μας έχει καταλάβει πολύ καλά τη σχέση που υπάρχει ανάμεσα στα δύο κόμματα της Αριστεράς και το Σοσιαλιστικό Κόμμα. Οι μεγάλες εργοδοτικές οργανώσεις στηρίζουν με κάθε τρόπο το Σοσιαλιστικό Κόμμα για να αποκτήσει απόλυτη πλειοψηφία. Οι οικονομικές ελίτ της χώρας δεν έχουν κανένα απολύτως σχέδιο ή όραμα για το μέλλον μας, το μόνο που τις ενδιαφέρει είναι να απομακρυνθεί η Αριστερά από τα κέντρα λήψης των αποφάσεων. Είδανε ότι η Αριστερά δεν το βάζει κάτω και δίνει σκληρές μάχες. Κατακτήσαμε σημαντικές διεκδικήσεις αυτά τα τέσσερα χρόνια, όπως μια πιο δίκαιη φορολογία, τη μείωση της φορολογίας στους εργαζόμενους, τη μείωση των έκτακτων εισφορών, τη μείωση του ΦΠΑ για ορισμένες κατηγορίες καταναλωτικών προϊόντων για να ενισχύσουμε τα εισοδήματα των εργαζομένων, αυξήσαμε συνολικά τον κατώτατο μισθό κατά 20% μέσα στην τετραετία, βελτιώσαμε σημαντικά το κοινωνικό κράτος, με αιχμή τα οικογενειακά επιδόματα και τη στήριξη των ασθενέστερων κοινωνικών στρωμάτων, στηρίξαμε τους χαμηλοσυνταξιούχους, υιοθετήσαμε τα κοινωνικά τιμολόγια στην ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο. Επίσης καταφέραμε να προσλάβουμε με μόνιμες συμβάσεις περίπου 20.000 εργαζόμενους στο δημόσιο που είχαν συμβάσεις περιορισμένου χρόνου. Η βελτίωση των δημοσιονομικών της χώρας, η επιστροφή της Πορτογαλίας σε ρυθμούς ανάπτυξης, η μείωση της ανεργίας, αποτελούν καρπούς της δικής μας πολιτικής, γιατί αυτά το 2015 δεν αποτελούσαν τη στρατηγική του Σοσιαλιστικού Κόμματος.
Παρ’ όλα αυτά συγκρουστήκαμε με το Σοσιαλιστικό Κόμμα σε ό,τι αφορά τη διάσωση των τραπεζών και τη μεταρρύθμιση των εργασιακών, όπου το Σοσιαλιστικό Κόμμα, μετά από σκληρές διαπραγματεύσεις, που κράτησαν μάλιστα και αρκετό καιρό, αποφάσισε να εγκαταλείψει την Αριστερά, να στραφεί στη Δεξιά και να υπογράψει, για παράδειγμα, την περαιτέρω ελαστικοποίηση της εργασίας στον ιδιωτικό τομέα. Συγκρουστήκαμε στον τομέα της Υγείας και τη φορολόγηση των μεγάλων ηλεκτρικών εταιρειών. Στην Υγεία καταφέραμε να αποσπάσουμε έναν καλύτερο νόμο για την προστασία της πρωτοβάθμιας φροντίδας και Υγείας, ενώ στον τομέα της ενέργειας το Σοσιαλιστικό Κόμμα έκανε πίσω και δεν ψήφισε τις προτάσεις μας για μείωση των εγγυημένων κερδών στις ιδιωτικές ηλεκτρικές εταιρείες.
Κάποιος θα μπορούσε να πει ότι ο απολογισμός μπορεί έχει τα θετικά και τα αρνητικά του σημεία, αλλά ο κόσμος ζει καλύτερα, αισθάνεται μεγαλύτερη ασφάλεια και καταλαβαίνει ότι οι κατακτήσεις οφείλονται στον θετικό ρόλο της Αριστεράς.
* Πιστεύετε ότι μετά τις εκλογές οι Σοσιαλιστές θα μπορούσαν να συμμαχήσουν με τη Δεξιά;
Αυτή τη στιγμή το Σοσιαλιστικό Κόμμα έχει εξαπολύσει μια επιθετική εκστρατεία εναντίον του Μπλόκο της Αριστεράς, γιατί βλέπει ότι το Μπλόκο έχει ανοδικές τάσεις, ενώ το Πορτογαλικό ΚΚ στην καλύτερη περίπτωση διατηρεί τις δυνάμεις του εάν δεν οπισθοχωρεί λίγο, όπως είδαμε στις προεδρικές και αυτοδιοικητικές εκλογές, που είχε τα χειρότερα αποτελέσματα στην ιστορία του. Οι Σοσιαλιστές αντιμετωπίζουν το Μπλόκο σαν τον μεγαλύτερο πολιτικό κίνδυνο.
Αυτό που μας ενδιαφέρει εμάς είναι να υπερισχύουν μέσα στο Σοσιαλιστικό Κόμμα αυτοί που δεν θέλουν να συνεργαστούν με τη Δεξιά, όπως έκανε παραδοσιακά το Σοσιαλιστικό Κόμμα μετά την πτώση της δικτατορίας και την Επανάσταση. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα έχει σχετική και όχι απόλυτη πλειοψηφία και έχει ανάγκη άλλες δυνάμεις για να κυβερνήσει. Αυτή τη στιγμή, το Σοσιαλιστικό Κόμμα ισχυρίζεται ότι τα κόμματα της Αριστεράς αποτελούμε εμπόδιο, δυνάμεις που του δημιουργούμε προβλήματα στο να εφαρμόσει το κυβερνητικό του πρόγραμμα, ότι αποτελούμε κίνδυνο για τη διακυβέρνηση κ.λπ.
Η αλήθεια είναι ότι το Σοσιαλιστικό Κόμμα έκανε την τελευταία τετραετία την επιλογή ανάμεσα στη Δεξιά και την Αριστερά, επέλεξε με ποιους θα συζητήσει και θα ψηφίσει τους προϋπολογισμούς της χώρας και είδαμε ότι με αυτή την πλειοψηφία στη Βουλή καταφέραμε να βελτιώσουμε την οικονομική και κοινωνική κατάσταση και να δούμε την εμπιστοσύνη να επιστρέφει στον κόσμο μας.
* Γιατί όλα αυτά τα χρόνια δεν εξομαλύνθηκαν οι σχέσεις σας με το Πορτογαλικό ΚΚ;
Με το Πορτογαλικό ΚΚ έχουμε μεγάλες πολιτικές συγκλίσεις μέσα στη Βουλή. Το Πορτογαλικό ΚΚ δεν θέλει όμως μια πιο διαρκή σχέση ή κοινές πλατφόρμες εργασίας με το Μπλόκο ή μια πιο διαρθρωμένη σχέση με το Μπλόκο στον σχεδιασμό της κυβερνητικής πολιτικής. Αυτή ήταν η στάση από την αρχή. Το Μπλόκο είχε προτείνει να υπάρχει διαπραγμάτευση ανάμεσα και στα τρία κόμματα που στήριξαν την πολιτική της κυβέρνησης με κοινές προτάσεις, αλλά το Πορτογαλικό ΚΚ ήταν αντίθετο και επέβαλε τη διμερή συνεργασία του κάθε κόμματος της Αριστεράς με το Σοσιαλιστικό Κόμμα. Η πολιτική του αυτή συνεχίζεται μέχρι και σήμερα υιοθετώντας σαφή εχθρότητα απέναντι στο Μπλόκο, ακόμη και στις διαπραγματεύσεις που έχουμε συνεχώς με το Σοσιαλιστικό Κόμμα. Στη Βουλή όμως, το Μπλόκο και το Πορτογαλικό ΚΚ βρεθήκαμε πάντα μαζί για να υπερασπιστούμε τα συμφέροντα των εργαζομένων και έχουμε πολλά κοινά σημεία.
* Γιατί η Πορτογαλία αποτελεί εξαίρεση και δεν υπάρχει οργανωμένη φασιστική, ναζιστική, ρατσιστική και ξενόφοβη Ακροδεξιά;
Υπάρχουν αρκετοί λόγοι. Η Πορτογαλία έχει διαφορετική ιστορία, σε ό,τι αφορά τόσο στη μακρόχρονη δικτατορία που έπεσε με μια μεγάλη λαϊκή Επανάσταση όσο και στην αντίδραση του κόσμου στους αποικιακούς πολέμους που τερματίστηκαν στην πράξη χάρις στη δημοκρατία. Υπάρχει μια μεγάλη και ζωντανή ιστορική μνήμη για το τι ήταν ο φασισμός στον μισό αιώνα που επιβλήθηκε στην χώρα μας. Κι αυτό είναι παρά πολύ σημαντικό. Οι Πορτογάλοι δεν ξέχασαν τι σημαίνει φασισμός.
Την ίδια στιγμή, στην Πορτογαλία οι δυνάμεις της Αριστεράς, και το λέω με μεγάλη έμφαση, το Μπλόκο της Αριστεράς, αντιπροσωπεύουν τους ασθενέστερους, αυτούς που προσπαθούν να αποκλείσουν και να περιθωριοποιήσουν, τους προσφέρουν μια εναλλακτική πρόταση, αισθάνονται την Αριστερά δίπλα τους, σύμμαχο και βοηθό τους. Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες η ριζοσπαστική Αριστερά συμμετείχε σε κυβερνήσεις σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων και εφάρμοσε τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές που επέβαλε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το γεγονός αυτό άφησε ορφανά τα ασθενέστερα κοινωνικά στρώματα, χωρίς το πολιτικό σημείο αναφοράς που θα στήριζε την αξιοπρέπειά τους, με αποτέλεσμα να στραφούν στους φασιστοειδείς λαϊκισμούς. Στην Πορτογαλία, χάρις στη ριζοσπαστική Αριστερά αυτό δεν πέρασε. Η εναλλακτική λύση για τον κόσμο που αντιμετωπίζει δυσκολίες, που αντιμετωπίζει το πρεκαριάτο και την ανεργία, τους χαμηλοσυνταξιούχους και τους χαμηλοεισοδηματίες βρίσκεται στη ριζοσπαστική Αριστερά και στις προοδευτικές δυνάμεις, γιατί κατανοούν ότι αυτές προασπίζονται τα συμφέροντά τους και αποσκοπούν σε μια πιο δίκαιη κοινωνία για όλους, χωρίς τον κοινωνικό κανιβαλισμό που κουβαλά μαζί του ο φασισμός και ο ρατσισμός.
