Τέτοιες μέρες (12 έως 27 Οκτωβρίου) πριν από 50 χρόνια, το 1968, πραγματοποιήθηκαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες στην Πόλη του Μεξικού, που έμειναν στην ιστορία, όχι τόσο για τα μεγάλα παγκόσμια ρεκόρ που σημειώθηκαν (και λόγω του υψομέτρου των 2.240 μέτρων), όσο για την πρώτη μεγάλη μάχη ενάντια στον ρατσισμό, με το μήνυμα να περνάει, μέσω της τηλεοπτικής κάλυψης, σε ολόκληρο τον κόσμο!
Ο Αμερικανός σπρίντερ Τόμι Σμιθ νίκησε στα 200 μέτρα με παγκόσμιο ρεκόρ 19.83, αλλά κανείς δεν τον μνημονεύει γι' αυτό του επίτευγμα, καθώς στην απονομή των μεταλλίων έκανε ένα ακόμη μεγαλύτερο! Λίγους μήνες πριν είχε δολοφονηθεί στις ΗΠΑ ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και ο Σμιθ μαζί με τον συμπατριώτη του, τρίτο νικητή, Τζον Κάρλος ύψωσαν τις γροθιές τους μέσα σε μαύρο γάντι, όπως ήταν ο χαιρετισμός της ριζοσπαστικής οργάνωσης των μαύρων "Μαύρη Δύναμη", την ώρα της ανάκρουσης του αμερικανικού εθνικού ύμνου, ενώ είχαν συμπαραστάτη και τον δεύτερο νικητή, τον λευκό Αυστραλό Πίτερ Νόρμαν, που φόρεσε κι αυτός μια κονκάρδα με σύνθημα για τα ανθρώπινα δικαιώματα!
"Η παράνομη αυτή εκδήλωση αντιβαίνει τις βασικές αρχές του αθλητισμού και τους καλούς τρόπους του αθλητή, πράγμα στο οποίο αποδίδουν μεγάλη σημασία οι ΗΠΑ" δήλωσε ο πρόεδρος της Αμερικανικής Ολυμπιακής Επιτροπής Ντάγκλας Ρόμπι, που ανακοίνωσε τον αποκλεισμό των δύο σπρίντερ, τους διέταξε να εγκαταλείψουν το ολυμπιακό χωρίο και να επιστρέψουν στις ΗΠΑ.
Όμως οι Σμιθ και Κάρλος είχαν τη συμπαράσταση των άλλων μαύρων Αμερικανών αθλητών, μεταξύ των οποίων του Μπομπ Μπίμον, που "πέταξε" στα 8.90μ. στο άλμα εις μήκος, οι οποίοι απείλησαν με τη δική τους αποχώρηση. Τελικά, όχι μόνο παρέμειναν στο ολυμπιακό χωριό, αλλά είδαν και τους συμπατριώτες τους νικητές στη σκυταλοδρομία 4Χ400μ. να κάνουν την ίδια κίνηση, με τις υψωμένες γροθιές της "Μαύρης Δύναμης", πριν από ακριβώς 50 χρόνια, στις 21 Οκτωβρίου του 1968.
Αξίζει αναφοράς η στάση του Αυστραλού Πίτερ Νόρμαν, που η επίδοσή του σ' εκείνον τον αγώνα (20.06) παραμένει ακόμη ρεκόρ Ωκεανίας στα 200μ. μετά από 50 χρόνια! Τότε και στην Αυστραλία βρισκόταν σε έξαρση το κίνημα ενάντια στις πολιτικές απαρτχάιντ, με στόχο τους μη λευκούς και τους Αβορίγινες.
Το 1972 ο Νόρμαν προκρίθηκε για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μονάχου, αλλά οι Αυστραλοί αθλητικοί και πολιτικοί παράγοντες δεν του επέτρεψαν να συμμετάσχει. Έμεινε αποκλεισμένος, καθώς δεν έκανε "δήλωση μετανοίας", ακόμη κι από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ το 2000, όπου δεν του δόθηκε η παραμικρή αρμοδιότητα.
Πέθανε στα 64 του χρόνια το 2006 και μόλις το 2012 το Αυστραλιανό Κοινοβούλιο ζήτησε "συγγνώμη" για τη στάση της επίσημης Αυστραλίας στην κορυφαία αυτή φυσιογνωμία...
